Amsterdam Electric. Een internationaal gitaarfestival en educatieproject

Vorige week maandagavond stond de Music Matrix in het teken van de elektrische gitaar. Anton Goudsmit (New Cool Collective), Raphael Vanoli (Knalpot) en Jack Pisters (S.C.A.R.) traden op voor een gemêleerd publiek van muzikanten zoals Jan Akkerman tot bestuurders van bijna alle grote podia in de stad.

De avond was voornamelijk bedoeld als aftrap en sponsorevenement voor Amsterdam Electric; een ambitieus tweeledig concept. Een educatieproject voor basisschool leerlingen in Amsterdam en een een groots internationaal gitaarfestival van 7 tot en met 16 december 2012 waarbij podia als Tropentheater, Bimhuis, Muziekgebouw aan het IJ, Paradiso en Melkweg aan meewerken.

Output Festival

Het idee ontstaat in 2003 wanneer gitarist Wiek Hijmans en componist Anthony Fiumara meer aandacht willen voor de elektrische gitaar. Op hetzelfde moment kiest het Holland Festival de elektrische gitaar als speerpunt voor hun festival en wordt Hijmans uitgenodigd om in het concertgebouw te spelen. Ook mag hij een elektrisch gitaarkwartet oprichten om in Carré met het radiosymfonieorkest op te treden. Ondanks deze mooie kansen, is Hijmans toch teleurgesteld over de eenzijdige programmering en vindt dat er nog veel meer mogelijk is. Een jaar later beginnen Hijmans en Fiumara het Output festival in De Balie en Paradiso. Naast enkele wereldpremières is er het onderdeel Plug ’n Play waarbij zestig tot tachtig elektrisch gitaristen samen een compositie uitvoeren en er is een uitgebreid randprogramma met lezingen en workshops.

De NPS is enthousiast en wordt bij de tweede editie in 2007 co-producent. Muziekgebouw aan het IJ en Bimhuis gaan ook meewerken, internationale componisten krijgen de opdracht een stuk te componeren en zo groeit het festival uit tot iets veel groters. Bij de Plug ‘n Play wordt ditmaal de Nederlandse gitaarlegende Jan Akkerman begeleid door 150 amateur gitaristen uit heel Nederland die als een sliert van 150 meter opgesteld staan door het hele gebouw. Het orkest speelt een stuk van Tristan Murail dat later de prijs voor beste Franse compositie van 2007 wint. Het acht uur journaal wordt gehaald, radio 1 doet live verslag en alle kranten schrijven erover. Het is een groot succes, maar niet alle zalen zitten vol en de organisatie gaat bij zichzelf te rade: ‘Maken we nu een niche festival voor moderne muziek en specialisten op de gitaar, of maken we een elektrische gitaar festival?’ Ze besluiten om niet terug te gaan naar de basis, maar om nog groter uit te gaan pakken.

Crème de la crème

Het doel is om de top van de gitaarwereld te enthousiasmeren voor het initiatief, maar als de manager van Yngwie Malmsteen 20.000 euro vraagt, blijft de organisatie geloof houden dat het ook anders kan. ‘We praten één op één met Brian May, die overigens een buiging maakt voor onze ambassadeur Jan Akkerman zoals velen in de wereld dat doen. We praten één op één met Adrian Belew van King Crimson, David Bowie en The Talking Heads. Die gaat zeker komen, want hij wil heel graag. Ik was laatst in Los Angeles omdat ik daar soleerde bij het L.A. Chamber Orchestra en ben toen in de studio geweest van Andy Summers. Hij is niet alleen de gitarist van die wereldberoemde band The Police, maar was in de jaren zestig ook al in Londen aanwezig en heeft de meest waanzinnige verhalen over de gitaar. Hij had bijvoorbeeld in drie- vierenzestig één van de twee ‘59 Gold Top Les Pauls. Die andere was in het bezit van Eric Clapton. Die van Clapton werd gejat en vanaf die dag ging hij regelmatig bij Summers langs om te vragen of hij zijn Gold Top wilde verkopen. Summers wilde dat niet, maar Clapton ging net zo lang door tot dat Summers overstag ging en hij de gitaar voor heel veel geld kon kopen. De volgende dag heeft Cream een hele beroemde plaat opgenomen met die gitaar en daarmee is de Les Paul onder andere zo beroemd geworden. Andy Summers kan dit natuurlijk nog veel beter vertellen, maar hij is daarnaast ook heel breed georiënteerd. Hij geldt onder gitaristen als een van de grootste mensen op het gebied van tussenstemmen; hoe begeleid je zang, hoe doe je een poptrio. Het is iemand die ons ontzettend veel kan vertellen en hij zal dan ook met heel veel interessant dingen komen.’

Educatieproject

Na dit vlammende betoog over de mogelijke gitaristen die zullen aantreden op het festival eind volgend jaar, gaat Pisters Jack (tevens hoofd van de popafdeling van het conservatorium in Amsterdam en uitbater van de Music Matrix) verder in op het educatieproject dat eerder die dag is gestart. Leeringen van Amsterdamse basisscholen zullen namelijk 24 weken lang gratis les krijgen van docenten van de Dutch School of Popular Music op school en onder schooltijd. Naast deze lessen volgt ook een excursie met de leerlingen naar het Conservatorium en een ontmoeting met o.a. gitaaricoon Jan Akkerman. Tevens is er een facultatieve deelname aan Plug ‘n Play, tijdens Amsterdam Electric. De honderdnegentig setjes gitaren en versterkers worden in bruikleen gegeven aan de leerlingen, maar kunnen aan het eind van de cursus voor een gereduceerd tarief worden aangeschaft. Na afloop van de cursus kunnen de deelnemers heel veel meer leren via de nieuwe website van Amsterdam Electric: Guitar Hits.

Bij het volgende sponsorevenement in februari of maart zullen onder andere de gitaristen Maarten van der Grinten en Jesse van Ruller samen spelen. Beluister hieronder enkele fragmenten van bovenstaande avond.

Anton Goudsmit (New Cool Collective)
Raphael Vanoli (Knalpot)
Jack Pisters (S.C.A.R.)