Wat is echt? Wat betekent een verzonden boodschap (tekst of beeld) en wie is de afzender? Als je dergelijke vragen bij media-uitingen goed kunt beantwoorden, ben je ‘mediawijs’.

Afgelopen week zag ik al een aantal keren geinige tweets en berichten op Facebook langskomen van bekendheden die iets zeggen wat eigenlijk niet kan. Ter illustratie plaatste ik gisteren bovenstaande tweet over mijn Behind the Corner festival uit naam van de Amerikaanse band Foo Fighters 🙂

‘Vet!’, zal een media-ongeletterde waarschijnlijk denken en ‘..hier is iemand lekker bezig geweest met Photoshop’ een mediawijs persoon. Beide gedachten zijn in dit geval verkeerd, want hier is gewoon een handige website voor namelijk lemmetweetthatforyou.com. Marketeer Mike Hendrixen (Vertigo6) wees mij gisteren deze website (en droeg trouwens in april 2010 al bij aan mijn dossier over Spelend Leren).

Een interessante ontwikkeling natuurlijk om ons allemaal nog mediawijzer te maken, maar die ook wel aanschuurt tegen identiteitsfraude. Wat is werkelijkheid? Wie is wie? Ik moest gelijk denken Jean Baudrillard’s simulacrumtheorie, aldus Wikipedia:

Baudrillards simulacrumtheorie gaat over de echtheid en werkelijkheid van beelden die wij denken te kennen. In deze theorie wordt gesteld dat de mens het contact met de echte wereld is verloren, doordat hij een beeld van de wereld creëert aan de hand van wat hij in de media ziet. Baudrillard zei dat er steeds minder waarheid is, omdat we al onze werkelijkheid baseren op iets wat we zelf (de mensheid) hebben bedacht (in film en media).

Een voorbeeld van een ‘simulacrum’ is dat iedereen weet hoe een neerstortend vliegtuig eruit ziet. Maar wij weten dit doordat we dit op televisie hebben gezien. Het ‘kennen’ van dit beeld is dus niet gebaseerd op onze eigen waarheid, maar op de waarheid die gecreëerd is op tv. Zijn simulacrumtheorie plaatst de realiteit lijnrecht tegenover de door de beeldcultuur gecreëerde illusie van werkelijkheid. Een simulacrum is een kopie zonder origineel, het is dus niet meer te linken aan iets origineels, iets echts.

Volgens de filosoof ontbreekt er deze tijd een perspectief en elan en rest er ons het ondergaan van de media, die leven bij de gratie van het voortdurend (her)uitvinden van “nieuws”.