Mosterd Minded #1 Jeff Beck

In deze gloednieuwe serie ‘Mosterd Minded’ vertel ik kort over allerlei personen die mij in grote mate beïnvloed hebben en waar ik zowel op creatief als professioneel vlak eeuhm…, enigszins de mosterd vandaan haal. 🙂

Jeff Beck is de onbekendste bekende gitaarlegende uit de jaren ’60. Hij wordt altijd genoemd in een rijtje met Hendrix, Clapton en Page, maar Hendirx is niet meer, van Clapton heb ik nooit begrepen waarom hij eigenlijk zo vereerd wordt en Page heeft zijn gitaar al een tijdje aan de wilgen hangen. Beck is de enige die nog steeds in volle glorie regelmatig de planken betreedt en veel respect afdwingt bij collegae. Vanavond mag ik deze gitaarmaestro in levende lijven aanschouwen in Vredenburg Utrecht en vandaar dat ik graag even van de gelegenheid gebruik maak om hem bij mijn lezerspubliek wat meer onder de aandacht te brengen.

Discografie

Jeff Beck begon als sessie-gitarist en verving in 1966 Eric Clapton bij The Yardbirds. Toen hij twee jaar later de band verliet en de Jeff Beck Group oprichtte met Rod Stewart op zang en Ron Wood op bas, werd Jimmy Page zijn vervanger bij The Yardbirds. Wat volgt is een indrukwekkende creatieve solocarrière met de baanbrekende rockalbums “Truth” (1968) en “Beck-Ola” (1969) en de jazz-fusion albums – “Blow By Blow” (1975) and “Wired” (1976). Dan is het een tijdje stil, maar in 1985 ontvangt hij met “Flash”, in 1989 met “Jeff Beck’s Guitar Shop with Terry Bozzio and Tony Hymas” en in 2001 “You Had It Coming” een Grammy voor Best Rock Instrumental. Met “Who Else!” (1999) bewees Beck ook met elektronische beats prima overweg te kunnen en afgelopen jaar heeft hij met “Emotion and Commotion” een fraaie subtiele plaat afgeleverd met wonderschone covers als ‘Over The Rainbow’, ‘Lilac Wine’ en ‘Nessun Dorma’.

De ontwikkeling die een gitarist doormaakt

Iedere muzikant merkt op een gegeven moment dat op bepaalde gebieden nog flink wat te leren valt. Allereerst wil je vaak veel verschillende akkoorden en liedjes kennen en daarna komen wellicht de eerste toonladders al de hoek om kijken of je wilt akkoordenspel een beetje gaan variëren met omkeringen. Dan ontkom je niet aan een aantal basis theorielessen plus de noodzakelijk techniek-oefeningen. Zodra je dit enigszins beheerst, dan wil je wel eens wat beter begrijpen hoe je nu precies een mooie solo speelt, in plaats van steeds heen en weer te fietsen op bepaalde noten uit de toonladder. Sommige gitaristen komen uiteindelijk nooit bij dit stadium, maar richten zich eerder op het schrijven van eigen liedjes. Ook hier zal men door studie of ervaring uiteindelijk de nodige kneepjes van het componeren of arrangeren onder de knie krijgen. Weer andere gitaristen richten zich vooral op het plezier van het spelen van covers voor een enthousiaste zaal en studeren zo een paar honderd evergreens in. Niet heel veel gitaristen houden zich bezig met de zoektocht naar hun eigen ’toon’ en slechts een handje vol gitaristen wereldwijd, lukt het om echt een herkenbaar eigen geluid te creëren. Je eigen geluid wordt mede bepaald door het instrumentarium dat je gebruikt zoals bijvoorbeeld de verschillende soorten hout van een gitaar, de buizen en speakers van een versterker en de effectpedalen die je gebruikt. Ook is je manier van spelen erg bepalend; denk aan je notenkeus, technische beheersing, timing etc. Ook al zijn er met al deze verschillend aspecten legio mogelijkheden te bedenken om je te onderscheiden van de rest, toch staat iedereen bij Jeff Beck vaak meteen met 1-0 achter. Waarom? Geen plectrum.

“I play the way I do because it allows me to come up with the sickest sounds possible.”

Naast Jeff Beck is Mark Knopfler van Dire Straits bijvoorbeeld ook zo’n gitarist die zonder plectrum de elektrische gitaar bespeelt en hij heeft daardoor ook een vrij unieke sound gecreëerd, maar Jeff Beck gaat hem eigenlijk op alle hierboven beschreven fronten voorbij. Zijn snelheid, notenkeus, timing, effectgebruik en frasering is zo verfijnd en uitgekiend, dat hij met zijn manier van spelen echt lonely at the top staat. Beck is inmiddels zesenzestig jaar en de enige opvolger die ik op dit moment de potentie zie hebben een dergelijke carrière van veertig jaar te kunnen gaan vervullen is John Mayer. Hierover wellicht meer bij een volgende Mosterd Minded 🙂 Laten we als de wiedeweerga gaan genieten van het spel van Jeff Beck bij het nummer Brush the Blues.