Beta-denken over muziek. Over ‘work in progress’ en vooruitgang.

In deze serie artikelen in het dossier ‘Muzikant 2.0’, wordt vanuit een theoretisch perspectief gekeken naar het huidige aanbod van online websites en tools voor de muzikant. Het zijn geen handleidingen waarin alle mogelijkheden worden beschreven, maar de nadruk ligt erop het gebruik en de betekenis van deze sites te plaatsen in een langer historisch handelen van de muzikant. Aan de hand van diverse concepten (convergence culture, celestial jukebox, cloud computing, participatory culture, rhizoom, star system etc.) zullen diverse muziekwebsites worden geïnterpreteerd.

Op de middelbare school werd ik bij de tekenles denk ik voor het eerst bekend met het idee dat bij de creatie van ‘iets’, het eindproduct niet zozeer van belang is, maar dat het proces hoe zoiets tot stand komt misschien nog wel belangrijker is. Je cijfer werd gebaseerd op je eindwerkstuk én je portfolio; dat bestond uit allerlei verschillende schetsen, proefversies etc. Destijds vond ik dat irritant en tijdrovend. Nu voorzie ik een hele cultuur die van een dergelijke manier van werken zou kunnen profiteren.

Improviseren

In diezelfde periode richtte ik met een aantal klasgenoten het rockbandje ‘Out of Order’ op. In de ongeveer vijf jaar dat we bestonden, ben ik muzikaal opgegroeid door in luttele jaren nummers van Guns ‘n Roses en Bon Jovi, via Dream Theater en King Crimson uiteindelijk van Frank Zappa en Miles Davis te gaan spelen (en van wat hun ex-bandleden daarna). Terugkijkend zie ik een opvallende rode draad waartoe ik mij blijkbaar aangetrokken voelde. Slash heeft mijn oren geleerd te houden van vieze rammelende, maar mooie sterke melodische gitaarlijnen. Dream Theater zorgde voor een respect voor muzikaal ambacht en door King Crimson zijn mijn oren geopend voor meer dissonante klanken. Bij Zappa en Davis gebeurde er iets anders. Zowel de gitaarsolo’s van Frank als de toetersolo’s van de band van Davis begreep ik niet. Ik vond ze ergens te gek, maar wist niet ‘wat er aan de hand was’. In Zappa komt voor mij gedeeltelijk Slash en King Crimson samen. Vieze rammelende gitaarsolo’s die ondanks hun dissonantie zich toch diep in mij hebben weten te nestelen en waarbij vrijuit wordt geïmproviseerd zonder dat daarbij de structuur van het nummer uit het oog verloren wordt. Om Zappa te parafraseren: ‘Om af te kunnen wijken van de norm, moet je wel weten wat de norm is’.

Media van Morgen

Ongeveer tien na die tekenlessen woonde ik een aantal maanden geleden het symposium ‘Media van Morgen’ bij dat werd georganiseerd door oud-medestudent Tom van de Wetering. Bij zijn afsluitende presentatie wees hij op de waarde van ‘het niet af zijn’ van dingen en refereerde aan de langdurige beta-fase van Google’s Gmail. Een dergelijke probeer-fase brengt namelijk allerlei voordelen met zich mee. De verwachtingen van het publiek zijn bijvoorbeeld veel lager, omdat men begrijpt dat iets nog maar in beta-fase is. Van de Wetering wees erop dat wanneer van te voren wordt aangegeven dat bepaalde zaken wellicht nog niet helemaal vlekkeloos kunnen verlopen, het publiek dit accepteert. Uiteindelijk stuurt hij zijn publiek naar huis met de prikkelende gedachte of we zelf ook niet wat vaker dingen in beta fase moeten laten. Moeten we wel altijd alles af willen maken en soms niet gewoon meer ‘doen’?

Beta-denken

De combinatie van die tekenlessen, de muzikale ontdekkingsreis en de Aha-Erlebnis bij het symposium, hebben bij elkaar opgeteld bij mij een opvatting over muziek gecreëerd die ik ‘beta-denken’ noem. Als ik een definitie zou moeten geven, dan zou ik het als volgt verwoorden:

“Met een concreet muzikaal doel voor ogen, zijn muzikale beta-denkers zich bewust van de openbaarheid van hun gecomponeerde, gearrangeerde en gepubliceerde muziekstukken en staan daardoor open voor en spelen in op de feedback van hun publiek omdat die persoonlijke, artistieke of commerciële ontplooiing zou kunnen bevorderen”

Spread the word

Sinds ik eind vorig jaar regelmatig presentaties geef aan jonge bands, muzikanten en andere geïnteresseerden, tip ik naast andere interessante online initiatieven zoals BandCamp, ReverbNation, The Sixty One, Kompoz etc ook altijd even SoundCloud. Deze post over betadenken is dan ook ontstaan na enkele enthousiaste geluiden (o.a. van Dillectronikvan Nielsvan Martijn) die volgden op mijn reactie over SoundCloud bij deze post van EHPO. Mijn reactie luide als volgt:

Als gitarist schrijf ik allerlei nummers voor verschillende bands en ben ik fan van SoundCloud.

Met name de manier waarop SoundCloud de gebruiker triggert om een creatie als ‘work in progress’ te kunnen bestempelen. Dit doet mij namelijk denken aan de manier waarop Google jarenlang Gmail als een ‘beta’-versie communiceerde.

Wat ik hierbij belangrijk vind, is dat de aandacht zo richting het gebruik en het proces gaat. Tijdens mijn presentaties/workshops aan muzikanten over 2.0-activiteiten probeer ik deze manier van werken ook altijd een beetje te propageren. Ik trek dan altijd de vergelijking met de heren van Go Back To The Zoo die nog niet eens een compleet album hebben opgenomen, maar zich blijkbaar al wel met de opnamen van enkele nummers in de kijker van een major platenlabel hebben weten te spelen. Letterlijk.

Waarbij alle andere websites (MySpace, Bandcamp, ReverbNation etc.) het accent ligt op de oude muziekcultuur filosofie – je richten op en laten horen met je uiteindelijke nummer/versie/schijfje – kan bij SoundCloud eenvoudig voor de optie gekozen worden je creatie als een ‘work in progress’ te bestempelen. Daarmee laat je de buitenwereld zien: ‘Dit is een idee, het is nog niet af, maar het kan misschien wel wat worden. (Met de juiste producer, andere tekst misschien, eventueel toch die bandwisseling waar we al zo lang over zitten te denken…etc)

Ben benieuwd of er gelijkgestemden zijn die deze manier van werken ook zo spannend en interessant vinden.

grtz Meindert

http://soundcloud.com/mindnote

Vooruitgang

In deze roerige tijden waar allerlei nieuwe manieren van muziekconsumptie onstaan zoals Spotify, mag wat mij betreft het proces van muziekproductie ook meer meegaan met de mogelijkheden van deze tijd. Dit vraagt om een andere manier van denken over het creatieproces van muziek. Programma’s als SoundCloud zijn hierbij ‘slechts’ het vehikel om dergelijke veranderingen in gang te zetten. Uiteraard zouden initiatieven als BandCamp, ReverbNation en ach ja waarom ook niet MySpace, een functie moeten faciliteren om je muziek als een WOP (work in progress) te bestempelen. Muzikanten zelf dragen hierbij ook de belangrijke verantwoordelijk om deze andere, beta, manier van denken ook te dóen. Alleen door zelf af te wijken van de huidige norm, is vooruitgang mogelijk.

Progress is not possible without deviation. I think it is important that people be ware of some of the creative ways in which some of their fellow men are deviating from the norm. Because in some instances they may find these deviations inspiring and might suggest further deviations which might cause progress. You’ll never know.

[Frank Zappa, in de VPRO documentaire Frank Zappa van Roelof Kiers uit 1971]

9 antwoorden

Trackbacks & Pingbacks

  1. […] ik een apostel ben van het beta-denken voor muzikanten, vind ik het belangrijk om bands hun zoektocht naar een gedeelde vuurtoren aan de horizon met een […]

  2. […] ik een apostel ben van het beta-denken voor muzikanten, vroeg ik de heren om van deze zoektocht naar hun gedeelde vuurtoren aan de horizon de komende […]

  3. […] ik een apostel ben van het beta-denken voor muzikanten, vroeg ik de heren om van deze zoektocht naar hun gedeelde vuurtoren aan de horizon de komende […]

  4. […] ik een apostel ben van het beta-denken voor muzikanten, vroeg ik de heren om van deze zoektocht naar hun gedeelde vuurtoren aan de horizon de komende […]

  5. […] ik een apostel ben van het beta-denken voor muzikanten, vroeg ik de heren om van deze zoektocht naar hun gedeelde vuurtoren aan de horizon de komende […]

  6. […] tracks in een aantrekkelijk visueel online jasje te gaan publiceren. Weer een mooi voorbeeld van beta-denken over muziek. Zo verandert dus de manier waarop, de frequentie van en de hoeveel muziek die muzikanten […]

  7. […] ik een apostel ben van het beta-denken voor muzikanten, vroeg ik de heren om van deze zoektocht naar hun gedeelde vuurtoren aan de horizon de komende […]

  8. […] ik een apostel ben van het beta-denken voor muzikanten, vroeg ik de heren om van deze zoektocht naar hun gedeelde vuurtoren aan de horizon de komende […]

  9. […] culture, rhizoom, star system etc.) zullen diverse muziekwebsites worden geïnterpreteerd. Beta-denken over muziek. Over ‘work in progress’ en vooruitgang. Perspectief op muziek Muzikant en fan in een convergente […]

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.