Dossier: Over Spelend Leren – René Glas

Regelmatig bespreekt MindNote een boek, lezing of onderwerp met interessante en/of handige ideeën over muziek, edutainment en e-cultuur. Dit interview over de educatieve waarde van (video)games bestaat uit drie vragen en zal in een reeks met andere meningen op deze site online verschijnen. De serie is vergelijkbaar met het dossier Over Muziekeducatie waarin een beeld wordt geschetst van iemands visie op muziekeducatie. Ter inspiratie voor dit dossier over Spelend Leren, plaatste ik hier een inleiding van een paper die ik 2008 schreef voor mijn master aan de UU.

René Glas is docent nieuwe media & digitale cultuur aan de Universiteit van Amsterdam.

Welke games speel je zelf graag of heb je gespeeld en wat heb je daar eventueel van geleerd?

Mijn smaak/interesse is breed: ik speel van alles, van casual games op Facebook tot hardcore games op consoles, van kleine “indie” games tot grote commerciële blockbusters. Helaas komt het door tijdsgebrek wel vaak neer op een relatief kleine selectie van het aanbod.

Wat ik heb geleerd van games? Dat zou zoiets kunnen zijn als verbeterd strategisch inzicht in complexe situaties, het creatief oplossen van problemen. Dat bedoel ik dan vooral op een abstract niveau. En ik kan je de vreemdste details vertellen over Azeroth, de wonderlijke fictieve wereld van World of Warcraft.

Waar moet volgens jou het accent op liggen bij de (mogelijke) inzet van games voor educatieve doeleinden?

Door het simulatieaspect vormen games een goed medium om ingewikkelde processen te verduidelijken. Via trial and error kom je langzaam achter de beste methode voor het aanpakken van een probleem. Dit vormt niet per se een betere educatieve aanpak dan het simpelweg uitleggen van hetzelfde probleem in een klaslokaal of boek, maar het is wel een fraai, hands-on alternatief. Veel spelers gaan ook direct op zoek gaan naar de grenzen van de regels (lees: cheaten); dit zouden educatieve games wat mij betreft meer mogen omarmen. Natuurlijk staat zulk gedrag soms haaks op het doel van een educatief spel, het kan spelers wel spannende, kritische inzichten geven over de game en wat deze probeert te vertellen.

Welke obstakels zouden er nog weggenomen moeten worden om games in de toekomst voor educatieve doeleinden in te zetten?

Ik sta persoonlijk nogal huiverig tegenover het idee dat actieve participatie, multitasken en andere nieuwe mediagerelateerde trends in het onderwijs beter zijn dan klassiek onderwijs. Ik ben om deze reden bang dat er veel educatieve games worden ontwikkeld die weinig gebruik maken van de sterke punten van het medium en waarvan de boodschap net zo goed of zelfs beter op een andere manier overgebracht had kunnen worden. Een ander obstakel is wellicht dat oudere docenten amper tot geen ervaring hebben met (laat staan een repertoirekennis hebben van) games en dus beperkt in staat zijn om scholieren te begeleiden in hun spel. Dit probleem lost zichzelf grotendeels op.

Overige opmerkingen?

Wat mij betreft zouden scholen meer aandacht mogen geven aan niet-educatief bedoelde games, oftewel gewoon de commerciële games die veel jongeren spelen, dit als onderdeel van mediawijsheid. Het is goed om kritisch naar dit soort spellen te kijken; te denken is aan zaken als representatie (denk hierbij bijv. aan oorlogsgames, of de rol vrouwen in games) of privacy issues rondom populaire social network site games als Farmville.

Eerder in deze serie Over Spelend Leren:

* Antoine van den Beemt (Fontys)

* Mike Hendrixen(Codemasters)

* David Nieborg (UvA)